ป่วยชายอายุ 82 เอ็กซเรย์เจอก้อนที่ปอด... คุ้มไหมที่จะเดินหน้าต่อ? ( thai version)

ป่วยชายอายุ 82 เอ็กซเรย์เจอก้อนที่ปอด... คุ้มไหมที่จะเดินหน้าต่อ?

ชายชราอายุ 82 ชาวแคนาดา ขาวสูง อดีตวิศวะน้ำมัน ปัจจุบันมาเกษียณอยู่ที่หัวหินและทุ่มเทในการเขียนหนังสือ ผมได้รับปรึกษารายนี้เนื่องจากเอ็กซเรย์พบก้อนในปอดข้างซ้ายและสงสัยเป็นมะเร็งปอด

“มันคุ้มไหมเนี่ยที่ผมอายุ 82 จะต้องผ่านการตรวจและเข้าออกโรงพยาบาลหลายรอบ อีกอย่างถ้าผมเป็นมะเร็งจริง ผมคงจะดูตลกมากถ้าหากผมร่วงจากยาเคมีบำบัด ... หมอคิดว่ามันคุ้มไหม?”

นี่คือประโยคแรกที่เราเจอกันและเขาพูดขึ้นมายังหัวเราะและอยู่ในสภาพที่นิ่งมาก...

ยอมรับว่าเป็นเรื่องยากและหนักใจสำหรับหมอที่เจอผู้ป่วยสงสัยมะเร็งในผู้สูงอายุ บ่อยครั้งผู้ป่วยและญาติมักจะปฏิเสธขั้นตอนการวินิจฉัย เนื่องจากกลัวว่าผู้ป่วยจะรับไม่ไหวหรือตัวผู้ป่วยเองก็มักจะบอกว่าแก่แล้วคงอยู่ไม่ได้อีกนาน..

คนไข้ผมที่เป็นผู้สูงอายุหลายคนก็ปฏิเสธขั้นตอนการวินิจฉัยอยู่บ่อยครั้ง

จริงๆแล้วผมเองก็เคารพการตัดสิน แต่จะแนะนำผู้ป่วยและญาติประมาณนี้ นี่เป็นประโยคที่ผมจะพูดกับคนไข้ทุกคน:

1. อายุเป็นเพียงตัวเลข ตราบใดที่คุณยังแข็งแรงและเดินเหินดูแลตัวเองได้ คุณก็มีสิทธิ์เท่าเทียมกับคนที่อายุน้อยกว่า 2. ยอมรับว่าอายุเป็นปัจจัยเสี่ยงสำหรับมะเร็งแต่อายุไม่ใช่เป็นปัจจัยที่จะบอกว่าคุณรักษาไม่ได้ 3. ปัจจุบันเครื่องมือแพทย์และวิทยาศาสตร์ได้พัฒนาไปมาก ขั้นตอนในการวินิจฉัยรวดเร็ว แทบจะไม่มีแผลผ่าตัด แทบจะไม่ต้องนอนโรงพยาบาล ยิ่งเปิดโอกาสให้ผู้สูงอายุเข้าถึงได้ง่ายขึ้น เทียบกับสมัยก่อนที่ต้องผ่านการผ่าตัดใหญ่เท่านั้น 4. ควรจะพิสูจน์ให้ได้ว่าเป็นมะเร็งจริง เพราะยังมีอีกหลายโรคที่หน้าตาคล้ายมะเร็งในภาพเอ็กซเรย์ หรือถ้าเป็นมะเร็งจริงก็ให้รู้ว่าอย่างน้อยอยู่ในระยะไหน 5. เมื่อวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งและรู้ระยะแล้ว หมอเฉพาะทางด้านมะเร็งจะเป็นคนให้คำตอบว่าแนวทางการรักษาจะเป็นยังไง ผ่าตัดอย่างเดียว ฉายแสง ให้เคมีบำบัด หรือให้ยา โอกาสมีชีวิตอยู่ได้ในห้าปีข้างหน้าอีกกี่% อะไรประมาณนี้ 6. ตอนนี้แหละที่คุณสามารถตัดสินใจว่าจะเดินหน้าหรือจะหยุด โดยอิงข้อมูลทั้งหมดที่คุณได้มา มันดูสมเหตุสมผลมากกว่าที่คุณจะไม่เดินหน้าตั้งแต่แรกเลย ( ถ้าสภาพร่างกายพร้อมจริง)

หลังจากฟังสิ่งที่ผมแนะนำผู้ป่วยคนนี้ก็ตัดสินใจเดินหน้าต่อในการวินิจฉัย เอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ปอดพบมีก้อนอยู่ด้านซ้ายบน ต่อมาได้ทำการสองกล้องทางเดินหายใจและตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ สรุปผลเป็นมะเร็งปอดชนิด adenocarcinoma

ต่อมาก็ส่งปรึกษาหมอเฉพาะทางทางด้านมะเร็งเพื่อนแนะนำและวางแผนการรักษา ผู้ป่วยได้ทำเอกซเรย์ PET Scan เพื่อคัดกรองหาการกระจายของมะเร็งไปในตำแหน่งอื่นๆ ซึ่งโชคดีฝนกลับมาไม่พบการกระจาย หมอเฉพาะทางด้านมะเร็งวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งปอดระยะที่สอง และการรักษาคือการผ่าตัดเอาก้อนออกทั้งหมด และมีโอกาสที่จะหาย ถ้าหลังผ่าตัดติดตามแล้วไม่พบก้อนใหม่เพิ่มขึ้นมา

หลังผ่าตัดและสถานการณ์สงบ ผู้ป่วยวางแผนว่าจะย้ายกลับไปอยู่ในประเทศแคนาดา อยู่ในชานเมือง ปลูกผักและใช้ชีวิตสงบกับภรรยา

ล่าสุดเมื่อผมเจอเขาผมถามเขาว่ารับมือกับข่าวร้ายยังไงบ้าง เค้าตอบผมในอารมณ์ที่สบายและสภาพจิตที่นิ่งมาก...

“ ผมถือว่าผมเป็นคนที่โชคดีคนหนึ่งที่อายุ 82 แล้วยังมีโอกาสหายจากการรักษามะเร็ง ผมไม่ได้คิดอะไรมาก อะไรจะเกิดก็ว่าไปตามนั้น ผมคงจะคิดแบบค่อยเป็นค่อยไป ผมทำอะไรกับมะเร็งไม่ได้ แต่สิ่งที่ผมทำได้คือใช้ชีวิตเหมือนเดิม และมีความรู้สึกกับชีวิตแบบเดิม ก่อนที่ผมจะรู้ว่าผมเป็นมะเร็ง ตอนนี้ผมแก้รอผ่าตัดให้เร็วแล้วกลับบ้าน เตรียมดื่มไวน์ในงานปีใหม่ที่จะมาถึง ( พูดไปหัวเราะไป ) ... “

สุดท้ายนี้ก็อยากจะฝากผู้ป่วยหรือญาติที่กำลังประเชิญสถานการณ์คล้ายผู้ป่วยรายนี้ อยากให้ได้แง่คิดและวิธีการตัดสินใจ หวังว่าคงได้ประโยชน์และได้แบ่งภาระความทุกข์ครับ ขอให้โชคดีครับ

#มะเร็งปอด